Godło Polski

Akademicki Dzień Pamięci 2023

Wydarzenia
2023-10-25

Akademicki Dzień Pamięci 2023

„Wspominamy dziś pracowników nauki, którzy stracili życie i zdrowie podczas aresztowań związanych z latami II wojny światowej, ale także wszystkich zmarłych członków naszej Wspólnoty Akademickiej. To ich wiedza, trud, wizja, poświęcenie i ambicje przez lata kształtowały tę Uczelnię. To dzięki nim jesteśmy dziś w tym miejscu i z dumą kontynuujemy zapoczątkowane przez nich dzieło” – powiedział JM Rektor Stanisław Mazur podczas Akademickiego Dnia Pamięci, który społeczność UEK obchodziła 6 listopada 2023 r.

Dokładnie 84 lata temu miała miejsce zbrodnicza akcja „Sonderaktion Krakau” , wymierzona przeciwko polskiej nauce. Wśród aresztowanych w Uniwersytecie Jagiellońskim krakowskich pracowników naukowo-dydaktycznych znaleźli się także profesorowie ówczesnej Akademii Handlowej: Arnold Bolland, Zygmunt Sarna, Walenty Winid oraz Rektor Albin Żabiński (pierwsza dwójka wykładała wówczas również na UJ). Po krótkim pobycie w więzieniu przy ul. Montelupich, aresztowani trafili do Wrocławia, a potem do obozu Oranienburg-Sachsenhausen.

Spośród czwórki profesorów AH, najwcześniej zwolniony został Zygmunt Sarna, po interwencji Konsulatu Generalnego Węgier w Krakowie (ze względu na węgierskie pochodzenie jego żony), o czym został poinformowany w więzieniu we Wrocławiu 27 listopada 1939 r.

W trzy dni po „Sonderaktion Krakau” – 9 listopada 1939 r., Niemcy przejęli budynki Akademii Handlowej przy ul. Sienkiewicza 4 i 5. Dokonało tego Gestapo, rezydujące już wówczas w bezpośrednim sąsiedztwie gmachu, w Domu Śląskim przy ul. Pomorskiej 2.

Akademicki Dzień Pamięci to dla społeczności UEK szczególny dzień, pełen zadumy i refleksji. To również dzień pamięci o zmarłych pracownikach Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

W poniedziałek, o godz. 9:00, delegacje Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie udały się na cmentarze: Rakowicki, Salwatorski i na Prądniku Czerwonym, gdzie złożone zostały kwiaty i zapalone znicze na grobach zmarłych członków naszej Społeczności.

Tradycyjnie w samo południe przed tablicą upamiętniającą ofiary akcji Sonderaktion Krakau w Budynku Głównym, miał miejsce apel poległych.

 Nie powinniśmy odejść z tej ziemi, nie zostawiając śladów, które polecać będą naszą pamięć potomności – miał kiedyś powiedzieć uważany za najwybitniejszego dowódcę wojskowego w historii francuski mąż stanu Napoleon Bonaparte. Z całą pewnością takie ślady w naszej pamięci zostawili wspominani dziś przez nas: prof. Arnold Bolland – dyrektor Wyższego Studium Handlowego i rektor Akademii Handlowej w Krakowie oraz prof. Albin Żabiński – współtwórca Wyższego Studium Handlowego w Krakowie i późniejszy Rektor Akademii Handlowej w Krakowie. Stoimy pod tablicą poświęconą ich pamięci – a także pamięci pozostałych profesorów i naukowców aresztowanych przez hitlerowców 6 listopada 1939 roku w Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tak zwana Sonderaktion Krakau miała wymazać pamięć o nich, zniszczyć polską naukę i inteligencję – powiedział JM Rektor dr hab. Stanisław Mazur, prof. UEK w trakcie apelu.

– Niech Akademicki Dzień Pamięci, dzień pamięci o tym co było i o tych, którzy odeszli, będzie też przypomnieniem, że jesteśmy zobowiązani, by na tym fundamencie budować lepszą przyszłość. Nie zamykajmy oczu na zło, nie odwracajmy się od skrzywdzonych i potrzebujących, podejmujmy takie wybory, by pamięć o nas pełna była radości i wdzięczności, a nie smutku! – dodał JM Rektor.

Po południu pracownicy Uczelni udali się również na Cmentarz Podgórski oraz Cmentarz Parafialny w Rząsce.

Coroczna uroczysta Msza św. w intencji zmarłych w minionym roku akademickim profesorów, pracowników, studentów i doktorantów uczelni krakowskich i małopolskich, w tym naszego Uniwersytetu, zostanie odprawiona 6 listopada 2023 r. o godz. 19.30 w kolegiacie uniwersyteckiej św. Anny w Krakowie (ul. św. Anny 11).