W rozmowie z Pauliną Nowosielską i Patrycją Otto Rektor Mazur odniósł się do niedawnego raportu Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, który jasno wskazuje na najgorszy od lat stan finansowy sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Choć, zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Edukacji i Nauki, inwestycje w badania naukowe i zwiększenie atrakcyjności tej ścieżki kariery mają stać się priorytetem, to kwota przeznaczona na subwencję – 28 mld złotych – jest niewystarczająca. Przewidywany wzrost przychodów uczelni w 2022 roku to 2,5 proc., w tym wzrost subwencji 0,5 proc. Tymczasem koszty operacyjne wzrosną o 13,4 proc. Oznacza to wygenerowanie straty operacyjnej w wysokości niemal 1,8 mld zł. Przekładając to na konkretne sumy, widzimy, że subwencja dla sektora nauki w 2022 r. wzrasta o ok. 72 mln zł, a koszty operacyjne (czyli opłacenie rachunków, utrzymanie funkcjonowania obiektów, pensje) – o 2,8 mld zł w stosunku do poprzedniego roku. – zauważa prof. Mazur.

Rektor zwrócił uwagę na fakt, że coraz większa liczba polskich uczelni ma problem z utrzymaniem się i w konsekwencji, zaczyna generować straty. Wpływ mają na to m.in. coraz wyższa inflacja, rosnące koszty energii, czy wreszcie problemy wynikające z pandemii – mniejsze obłożenie domów studenckich, spadek zainteresowania płatnymi studiami oraz komercyjnym wynajmem uczelnianych obiektów. Zła sytuacja finansowa zmusza uczelnie do wprowadzania programów naprawczych, koordynowanych i ocenianych przez MEiN. Rosnąca skala problemu każe się jednak zastanowić, co stanie się gdy kilkadziesiąt procent uczelni zostanie zobligowanych do wprowadzenia wspomnianych programów.

Kolejnym problemem, na jaki zwrócił uwagę Rektor Mazur, jest odpływ pracowników z sektora naukowego. Zdaniem prof. Mazura, jedynym rozwiązaniem tego problemu jest większe finansowanie z budżetu państwa i sektora przedsiębiorstw, przy czym aktualnie pozyskiwanie środków z ich strony jest znacząco utrudnione, co bezpośrednio wynika z ograniczenia inwestycji w obszar badawczy.

Komentarz Rektora Mazura jest częścią większego artykułu pt. „Uczelnie: zmierzamy do finansowej zapaści”, dotyczącego najnowszego Raportu Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, pokazującego gwałtownie pogarszającą się sytuację finansową całego sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Z raportu KRASP wynika, że w 2022 r. jest spodziewany wzrost kosztów mediów o ponad 50 proc. Energia elektryczna zdrożeje o 97,3 proc., gaz o 47 proc., woda i ścieki o 23,7 proc., odbiór odpadów o 19,1 proc., centralne ogrzewanie o 12,4 proc.Oznacza to, że bez konkretnych działań Ministerstwa Edukacji i Nauki polskie środowisko naukowe i akademickie czeka poważny kryzys. Resort odpowiada jednak, że Minister zawnioskował, by w planie budżetowym na rok 2023 uwzględniono zwiększony limit środków na finansowanie sektora nauki.

Z pełną wersją artykułu można zapoznać się na: https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/8519247,szkolnictwo-wyzsze-sytuacja-finansowa.html